Poradnia leczenia bólów kręgosłupa

Wg danych szacunkowych WHO, w ciągu najbliższych kilkunastu lat, zespoły bólowe kręgosłupa będą najczęstszą przyczyną absencji w pracy w krajach cywilizowanych. Obecny tryb życia, redukcja aktywności fizycznej, czas spędzany na stanowiskach pracy, przebywanie w pozycji wymuszonej, brak świadomości zachowania ergonomiki ruchu, przyczyniają się do rosnących w lawinowym tempie dolegliwości bólowych kręgosłupa lub grzbietu. Do lekarzy zgłaszają się coraz młodsi pacjenci. Rośnie liczba chorych z dolegliwościami przewlekającymi się oraz z nawrotowymi zespołami bólowymi.

Bóle grzbietu czy karku mogą mieć różne przyczyny.

Nie wszystkie dolegliwości bólowe mają swoje źródło w chorobie samego kręgosłupa. Niezwykle istotną sprawą jest przeprowadzenie przez lekarza neurologa dokładnej oceny neurologicznej i badania fizykalnego, jeszcze przed ustaleniem zakresu diagnostyki i planu leczenia. Neurolog jest jednym z kilku specjalistów którzy powinni wchodzić w skład zespołu zajmującego się leczeniem zespołów bólowych kręgosłupa. Efektem oceny neurologicznej jest przede wszystkim odpowiedź na pytanie czy u pacjenta występują objawy wskazujące na zespół neurologiczny. Jeśli tak, to powinien zostać określony poziom uszkodzenia /dysfunkcji w obrębie układu nerwowego.

Kolejny etapem jest wykonanie stosownej diagnostyki. Zakres diagnostyki dostosowujemy do stwierdzonego miejsca bólu z badania neurologicznego. Wybór rodzaju badania zwłaszcza badania obrazowego, jest uzależniony od przebiegu zespołu bólowego, wieku pacjenta i dostosowany do jego sytuacji klinicznej.

Edukacja pacjenta i ustalenie skutecznego postępowania.

Od samego początku prowadzenia diagnostyki i leczenia zespołu bólowego kręgosłupa, istotne jest ustalenie podłoża dolegliwości oraz przedstawienie pacjentowi w przystępny dla niego sposób, zasad profilaktyki. Istotą profilaktyki jest tutaj indywidualnie dobrana rehabilitacja ruchowa. Jest to szczególnie ważne, ponieważ cechą charakterystyczną tej choroby, jest nawrotowość. Aby rehabilitacja była właściwie dobrana, powinien istnieć przepływ informacji pomiędzy lekarzem neurologiem a prowadzącym terapię ruchową rehabilitantem. W takiej sytuacji pacjent jest badany i oceniany dwukrotnie. Informacje z badania neurologicznego i interpretacja wykonanych badań, są przekazywane rehabilitantowi, a ten uwzględnia je przy ocenie fizjoterapeutycznej i układaniu planu ćwiczeń. Chodzi tutaj o takie dostosowanie terapii ruchowej, aby była ona możliwa do wykonania i bezpieczna dla pacjenta. Niestety jeśli nie ma takiego przepływu informacji, pacjenci bardzo często są rehabilitowani z naciskiem na niewłaściwe partie ciała, co skutkuje nasileniem zespołu bólowego. Dany zestaw ćwiczeń jest oczywiście przeznaczony na pewien okres czasu, a następnie jest modyfikowany w zależności od stanu pacjenta. Ustalenie schematu ćwiczeń oraz przeszkolenie pacjenta co do istoty ciągłych ćwiczeń jest podstawą sukcesu – zmniejszenia ryzyka nawrotu i pozostania w dobrej kondycji.

Skuteczna terapia

Właściwie przeprowadzona konsultacja neurologiczna, stawiająca nacisk na ustalenie przyczyny zespołu bólowego, a następnie opracowania planu pogłębionej diagnostyki oraz leczenia, jest kluczowa w procesie leczenia bólów kręgosłupa. Bez niej przyjmowanie leków czy stosowanie rehabilitacji, może nie tylko nie przynosić oczekiwanych efektów, ale wręcz pogorszyć aktualny stan pacjenta i nasilić ból.
Rehabilitacja jest najskuteczniejsza,  jeśli jej plan został opracowany wspólnie: przez neurologa oraz rehabilitanta. Plan ćwiczeń nosi wtedy cechy terapii celowanej – skierowanej dokładnie w miejsce będące przyczyną dolegliwości. Efekt takiej terapii, zapewnia pacjentowi bezpieczeństwo oraz przynosi najlepsze rezultaty.

Leki dostępne bez recepty
Należy być świadomym, iż leki p/bólowe, suplementy czy leki wpływające na napięcie mięśniowe, mają zastosowanie wyłącznie doraźne. W okresach zaostrzenia zespołów przewlekających się, ich ciągłe stosowanie nie usunie przyczyny dolegliwości. Natomiast przy dobrze działającej współpracy neurolog-rehabilitant-pacjent istnieje możliwość dostosowania rodzaju leków objawowych do aktualnego etapu ćwiczeń jakie wykonuje pacjent. Np. w okresie rozpoczynania terapii lub zmian w terapii ruchowej, może przejściowo dochodzić do nasilenia zespołu bólowego spowodowanego uruchomieniem rzadko używanych partii mięśni. Wtedy, odpowiednie zaopatrzenie pacjenta w leki sprawia, że płynnie przechodzi on przez dany etap terapii, po czym można zaprzestać ich stosowania.