Kocwica-do-góry

Żywienie w chorobie Parkinsona

Logo neuro-care

 

 

 

Trudności w czynnościach codziennych

Choroba Parkinsona utrudnia wykonywanie podstawowych czynności związanych z higieną, poruszaniem się, a także przygotowaniem i spożywaniem posiłków. Ważnym jest więc, aby ułatwić Pacjentowi poruszanie się po domu i przygotowanie odpowiednich podręcznych pomocy, z których Pacjent może samodzielnie skorzystać.

Należy:

  • Zlikwidować progi i dywany
  • Ułatwić dojście do toalety i zamontować dodatkowe poręcze
  • Dobrać odpowiednią wysokość: łóżka, krzeseł, stołu
  • Podawać talerze na gumowych podkładkach, które zapobiegną przesuwaniu się
  • Używać naczyń o dużej średnicy i wysokich brzegach, aby ułatwić Pacjentowi konsumpcję z talerza
  • Stosować specjalne kubki czy termosy ułatwiające nawadnianie, a ograniczające wylewanie się płynu z naczynia

Żywienie w chorobie Parkinsona

Odpowiednio dobrane żywienie ma ścisły związek z przebiegiem choroby. Często u Pacjentów  z chorobą Parkinsona następuje szybkie obniżenie masy ciała, które wiąże się z brakiem apetytu i trudnościami jakie występują podczas przyjmowania pokarmów. Nieuchronną konsekwencją w razie braku odpowiednich strategii żywieniowych jest niedożywienie ogromnie utrudniające rehabilitację i pogarszające przebieg choroby. Istotnym jest więc dostarczenie odpowiedniej ilości składników odżywczych i zadbanie o indywidualnie dopasowaną ilość kilokalorii. Właściwie dobrana dieta wpływa również na skuteczność przyjmowanych leków i pozwala poprawić nastrój Pacjenta.

Ważnym elementem jest pora podawania posiłków. Złotą zasadą, którą należy BEZWZGLĘDNIE przestrzegać jest zachowanie odstępu czasu pomiędzy posiłkiem, a przyjmowanymi środkami farmakologicznymi.

Pacjenci przyjmujący lewodopę powinni przyjmować lek na 30 minut przed posiłkiem lub godzinę po jego zakończeniu. Lewodopa powoduje również ograniczenie wchłaniania wielu cennych substancji, należy więc szczególnie zadbać o podać świeżych warzyw i pełnoziarnistych produktów, które obfitują w witaminy z grupy B. Lekiem zawierającym tę substancję jest Madopar. Lek pomaga w łagodzeniu objawów choroby, takich jak drżenie i napięcie mięśni.

Białka, tłuszcze, węglowodany, błonnik

Dieta w chorobie Parkinsona powinna opierać się na produktach prostych, naturalnych i przede wszystkim nieprzetworzonych. Ważnym jest równomierne rozłożenie posiłków pomiędzy odstępy czasowe dopasowane indywidualnie do samopoczucia i aktywności Pacjenta.

Jadłospis osoby z chorobą Parkinsona powinien być kolorowy i różnorodny.

Źródła białka, nad którymi warto się skupić to: chude mięso (kurczak, indyk, królik) i nabiał (chude sery twarogowe, jogurty naturalne, kefir, maślanka), ryby (dorsz, pstrąg, tołpyga), a także rośliny strączkowe. Produkty obfitujące w białko powodują również gorsze wchłanianie lewodopy, należy więc pamiętać o przestrzeganiu zasady niełączenia leku z pożywieniem i przestrzeganiu wspomnianego powyżej odstępu czasu. Niestosowanie się do tej zasady może być przyczyną podrażnienia błony śluzowej żołądka, wzrostu ciśnienia śródgałkowego oraz zmniejszenia ilości krwinek.

Źródła węglowodanów także powinny być starannie dobrane. Najbardziej cennymi są: pełnoziarniste kasze (gryczana, owsiana, pęczak), pseudo zboża (amarantus, komosa ryżowa), a także drobne kasze (jaglana, kus kus), pełnoziarniste pieczywo, czy płatki owsiane które idealnie sprawdzą się na śniadanie lub podwieczorek.

Tłuszcz powinien stanowić dodatek do pożywienia. Należy bazować na naturalnych tłuszczach roślinnych, takich jak: orzechy (włoskie, siemię lniane, migdały, pestki dyni i słonecznika), oleje i oliwy (olej rzepakowy, oliwa z oliwek, olej lniany, olej z czarnuszki, olej z ostropestu), awokado. Cenionym ze względu na kwasy tłuszczowe omega3 jest również wdrożenie do jadłospisu (1 raz w tygodniu) tłustych ryb takich jak łosoś, makrela czy śledzie. Tłuszcz nasycony należy stosować z umiarem, dodając go jedynie w postaci masła do kanapek. Smalec, olej kokosowy i tłustą śmietanę należy całkowicie wykluczyć.

Błonnik jest również cennym składnikiem w diecie. To właśnie ze względu na pojawiające się często w przebiegu trwania choroby zaparcia dieta powinna obfitować w warzywa, owoce i pełnoziarniste produkty, będące źródłem błonnika.

PODSUMOWANIE W PIGUŁCE:

  • Zadbaj o podaż witamin: B6, B12, PP, kwasu foliowego
  • Dostosuj kaloryczność względem stanu swojego organizmu
  • Ogranicz ilość białka do 0,8 g/kg masy ciała
  • Zadbaj o podaż wapnia w celu prewencji osteoporozy
  • Bazuj na produktach naturalnych i nieprzetworzonych
  • Ogranicz tłuszcz zwierzęcy
  • Wzbogać dietę o świeże warzywa i owoce
  • Spożywaj błonnik
  • Zadbaj o odpowiednie nawodnienie
  • Skonsultuj swój jadłospis ze specjalistą
  • Prowadź aktywny, dopasowany do swoich możliwości tryb życia

Literatura:

  • Sienkiewicz. Poradnik dla osób z chorobą Parkinsona. Fundacja „Żyć z chorobą Parkinsona”.
  • Fries, I. Liebenstund. Rehabilitacja w chorobie Parkinsona. Elipsa – Jaim s.c. Kraków 2002.

 

Autor:

Sylwia Maksym

Dietetyk Neuro-Care Clinic